Większość początkujących inwestorów zadaje sobie to pytanie: fundamenty czy wykresy? Prawda jest taka, że obie metody mają swoje miejsce, ale wybór zależy od tego, czy chcesz być inwestorem, czy traderem. To nie jest akademicka dyskusja – to decyzja, która może kosztować cię realne pieniądze.

Fundamenty: kupujesz biznes, nie ticker

Analiza fundamentalna to patrzenie na spółkę jak na przedsiębiorstwo. Nie interesuje cię, czy wykres wygląda ładnie. Interesuje cię, czy spółka zarabia pieniądze, czy ma długi i czy ma szansę przetrwać następne 10 lat.

Co sprawdzasz w praktyce?

Cash flow i zyski

Nie chodzi o to, żeby przeczytać, że "zyski rosną". Chodzi o to, żeby zobaczyć, czy spółka faktycznie generuje gotówkę. Pamiętasz, co stało się z Wirecard? Wykres wyglądał świetnie, dopóki nie okazało się, że to jedna wielka ściema. Jeśli cash flow nie pokrywa zysków księgowych, to czerwona flaga.

Zadłużenie (D/E)

Spółka z D/E > 1 to spółka, która może mieć problemy w czasie kryzysu. Nie chodzi o to, żeby unikać długu jak ognia – chodzi o to, żeby wiedzieć, ile ryzyka bierzesz na siebie. W 2008 roku banki z wysokim D/E poszły na dno, a te z niskim przetrwały.

ROE powyżej 15%

Warren Buffett nie bez powodu kocha ten wskaźnik. ROE > 15% przez 5 lat to znak, że zarząd wie, co robi. Jeśli ROE spada z roku na rok, to sygnał, że coś się psuje.

P/E w kontekście sektora

P/E = 30 dla spółki technologicznej? Może być OK. P/E = 30 dla banku? To już podejrzane. Zawsze porównuj z konkurentami, nie z całym rynkiem.

Dlaczego fundamenty działają długoterminowo?

Rynek może być głupi przez długi czas, ale w końcu się koryguje. Jeśli kupisz solidną spółkę z niskim P/E i wysokim ROE, a rynek ją zignoruje przez rok – nie szkodzi. W długim terminie cena dogoni wartość.

Przykład z życia: W 2020 roku wiele solidnych spółek spadło o 30-40% tylko dlatego, że panika COVID-19. Ci, którzy kupili wtedy po fundamentach, zarobili 100-200% w ciągu dwóch lat. Ci, którzy sprzedali w panice, stracili.

Technika: czytasz tłum, nie spółkę

Analiza techniczna to patrzenie na wykres i próba odgadnięcia, co zrobi tłum. Nie interesuje cię, czy spółka ma dobre wyniki. Interesuje cię, czy inni inwestorzy będą chcieli kupić akcję w przyszłości.

Co faktycznie działa?

Wsparcie i opór

To nie jest magia – to psychologia. Jeśli akcja spadała do 50 zł trzy razy i za każdym razem odbijała, to znaczy, że przy 50 zł jest popyt. Kupowanie przy wsparciu to kupowanie tam, gdzie inni też kupują.

Wolumen

Wysoki wolumen przy wzroście ceny to sygnał, że to nie jest fałszywy ruch. Niski wolumen przy wzroście to sygnał, że to może być pułapka. Algoritmy HFT mogą manipulować ceną przy niskim wolumenie.

RSI i wykupienie

RSI > 70 nie oznacza, że musisz sprzedawać. Oznacza, że akcja jest wykupiona i może być korekta. Ale w silnym trendzie RSI może być > 70 przez tygodnie. Nie używaj wskaźników w próżni.

Dlaczego technika może cię wyzerować?

Fałszywe sygnały są normą, nie wyjątkiem. W niestabilnym rynku (np. podczas bessy) wskaźniki techniczne kłamią częściej niż mówią prawdę. Jeśli handlujesz tylko po technice, możesz kupić spółkę, która bankrutuje, bo wykres wygląda dobrze.

Przykład: W marcu 2020 roku wiele wskaźników pokazywało "wykupienie" na dołku. Ci, którzy sprzedali, stracili okazję na odbicie o 50-100%.

Którą metodę wybrać na start?

Dla 90% początkujących: zacznij od fundamentów. Oto dlaczego:

Dlaczego fundamenty na start?

1. Uczysz się biznesu, nie tylko wykresów

Analizując fundamenty, rozumiesz, jak działa spółka. To wiedza, która zostaje na zawsze. Wykresy możesz nauczyć się później – fundamenty to podstawa.

2. Mniejsze ryzyko wyzerowania konta

Inwestowanie w solidne fundamenty nie gwarantuje zysków, ale zmniejsza ryzyko, że obudzisz się z portfelem chudszym o 80%. Technika bez fundamentów to hazard.

3. Nie musisz siedzieć przy wykresach 24/7

Po wyborze spółek możesz trzymać je latami. Nie musisz sprawdzać kursu co godzinę. To oszczędza czas i nerwy.

4. Dywidendy to realny cash flow

Spółki z solidnymi fundamentami często wypłacają dywidendy. To realny dochód, który możesz reinwestować. Wykresy nie dają ci dywidend.

5. Długoterminowo fundamenty wygrywają

Warren Buffett, Peter Lynch, Charlie Munger – wszyscy wielcy inwestorzy opierają się na fundamentach. Technika może działać krótkoterminowo, ale długoterminowo fundamenty wygrywają.

Kiedy technika ma sens?

Technika działa dla:

  • Daytraderów – handlujesz w ciągu dnia, fundamenty nie mają znaczenia
  • Swing traderów – trzymasz pozycje kilka dni/tygodni, technika pomaga z timingiem
  • Osoby z małym kapitałem – szybkie zyski mogą być atrakcyjne (ale ryzykowne)

Ale pamiętaj: Większość daytraderów traci pieniądze. Statystyki są bezlitosne – 80-90% traderów kończy ze stratą. Technika wymaga dyscypliny, której większość ludzi nie ma.

Jak łączyć obie metody? (Hybrydowe podejście)

Najlepsi inwestorzy używają fundamentów do wyboru spółek i techniki do timing wejścia. To nie jest "albo-albo" – to "i-i".

Praktyczny workflow

Krok 1: Fundamenty – lista kandydatów

Przeanalizuj spółki po fundamentach. Znajdź te z niskim P/E, wysokim ROE, niskim D/E i rosnącym cash flow. To twoja lista kandydatów.

Krok 2: Technika – timing wejścia

Gdy masz już listę, użyj techniki, żeby znaleźć dobry moment wejścia. Nie kupuj na szczycie – poczekaj na korektę do wsparcia. RSI < 30 i odbicie od wsparcia to dobry sygnał.

Krok 3: Trzymanie z technicznym wyjściem

Trzymaj akcje długoterminowo (fundamenty są dobre), ale użyj techniki do wyjścia, jeśli pojawią się sygnały odwrócenia. Jeśli fundamenty się pogorszą, technika może pokazać, kiedy sprzedać.

Przykład z życia: PKN Orlen

Fundamenty (2024):

  • P/E = 8 (niski dla sektora)
  • ROE = 18% (wysoki)
  • D/E = 0,2 (niskie zadłużenie)
  • Dywidenda yield = 5% (atrakcyjna)
  • Wniosek: Solidne fundamenty, warto inwestować

Technika:

  • Wykres pokazuje, że akcja jest na szczycie (RSI > 70)
  • Najbliższe wsparcie jest 10% niżej (45 zł)
  • Wniosek: Poczekaj na korektę do wsparcia

Działanie:

  • Ustawiasz zlecenie Limit na 45 zł
  • Czekasz na korektę
  • Gdy akcja spada do 45 zł i odbija (RSI < 30), kupujesz
  • Trzymasz długoterminowo, monitorujesz fundamenty

Pro tipy od praktyka

⚡ Rzeczywistość vs teoria

W książkach przeczytasz, że rynek jest efektywny. W praktyce algorytmy HFT mogą roznieść twoje zlecenie w milisekundach, jeśli nie użyjesz limitów. Zawsze używaj limitów, nie PKC.

💰 Koszty

Pamiętaj o prowizjach i podatku Belki (19%). Jeśli handlujesz często, koszty mogą zjeść cały zysk. Długoterminowe trzymanie zmniejsza koszty.

⚠ Pułapki

  • Nie używaj techniki bez fundamentów – możesz kupić spółkę, która bankrutuje
  • Nie ignoruj wykresów całkowicie – sprawdź, czy nie kupujesz na szczycie
  • Nie mieszaj metod w jednej transakcji – albo fundamenty, albo technika, albo obie razem

Podsumowanie

Fundamenty czy technika? Dla początkujących: zacznij od fundamentów. To bezpieczniejsze, uczy biznesu i działa długoterminowo. Technikę możesz dodać później do timing wejścia.

Kluczowe różnice:

Aspekt Fundamenty Technika
Perspektywa Długoterminowa (lata) Krótkoterminowa (dni/tygodnie)
Fokus Wartość spółki Wykres i cena
Czas Wymaga czasu na początku Wymaga ciągłego monitorowania
Ryzyko Niższe (długoterminowo) Wyższe (krótkoterminowo)
Dla kogo Inwestorzy Traderzy

Najlepsze podejście: Łącz obie metody – fundamenty do wyboru spółek, technika do timing wejścia. To daje najlepsze z obu światów.

Pamiętaj: Nie ma jednej "właściwej" metody. Wybierz tę, która pasuje do twojego stylu, czasu i celów. Ale jeśli dopiero zaczynasz, fundamenty to bezpieczniejszy wybór. Technika może poczekać.